Dag 1 in Nilphamari

Beste lezers,

Vandaag was de eerste echte dag van ons programma bij TLM. ’s Ochtends kregen we een rondleiding door het terrein van TLM. Langs het hoofdkantoor, het training centrum, het laboratorium en niet te vergeten de lokale leprakliniek. In de kliniek kwam ik voor het eerst in aanmerking met leprapatiënten. Ik had van tevoren al veel over deze ziekte gelezen en veel plaatjes bekeken, maar ik moet zeggen dat ik toch wel even moest slikken nu ik echt met eigen ogen patiënten te zien kreeg. We kwamen eerst in een ruimte waar een aantal patiënten op bed lagen, waaronder een jong meisje waarvan we het een en ander te horen en te zien kregen. Vervolgens kwamen we op een binnenplaatsje waar een grotere groep patiënten te zien was. Patienten in rolstoelen, met verbanden om hun zweren, met stompjes aan handen en voeten, met bleke huidvlekken, geïnfecteerde ogen, verlammingen, huidlaesies, knobbels, amputaties en andere verminkingen. Om eerlijk te zijn had ik het er moeilijker mee dan ik van te voren dacht om deze patiënten te zien. Ik voelde me steeds slechter en werd heel licht in mijn hoofd. Ik ben toen even op mijn hurken gaan zitten, de andere kant op kijkend, waarna dat slechte gevoel gelukkig al snel wegtrok. De zusters hadden echter inmiddels ontdekt dat er iets aan de hand was en maakten het een stuk erger dan het was. Ik werd meteen door ze ‘afgevoerd’, twee armen ondersteunend, en naar de ziekenzaal gebracht. Ik probeerde duidelijk te maken dat ik me allang weer goed voelde, maar dit werd niet goed begrepen. Onderhand staakten andere zusters, die in de operatieruimte bezig waren een zweer van een patiënt met een geamputeerd been onder handen te nemen, hun werkzaamheden en kwamen aangerend om te kijken wat er aan de hand was. Het was alsof ik ineens de hoofdpatiënt was en de zorg om de leprozen er ineens minder toe deed. Ik had inmiddels een hele groep zusters om me heen staan en ze wilden dat ik op het ziekenbed ging liggen. Pas na lang proberen het duidelijk te maken, begrepen ze dat ik me allang weer goed voelde en lieten ze me terug naar buiten gaan.

Vervolgens hebben we een bezoek gebracht aan de leprakliniek in het algemene ziekenhuis van het Nilphamari district. We namen plaats in een kantoortje en al gauw kwamen er steeds meer nieuwsgierige patiënten kijken wat er gaande was. We kregen allereerst een demonstratie van de monofilamenten test. Met deze test wordt de mate van sensitiviteitsverlies in de handen en voeten getest. De arts raakt telkens de huid op verschillende plekken aan met staafjes van verschillende dikten. De dikten van de staafjes waarbij de patiënt het aanraken kan voelen, zijn bepalend voor de mate van sensitiviteitsverlies. Na deze test nam er een andere patiënt in de kamer plaats. Bij deze vrouw waren duidelijk grote gehypopigmenteerde vlekken zichtbaar, vooral op het gezicht en de benen. Door uitval van de nervus facialis (de 7e hersenzenuw) is haar gezicht gevoelloos en kan zij haar linker ooglid niet meer sluiten. Leprozen met dit verschijnsel hebben snel last van ooginfecties, aangezien er op deze manier van alles in het oog terecht kan komen wat er niet hoort. Naast deze twee patiënten hebben we in deze kliniek nog een aantal andere patiënten van dichtbij bestudeerd. Deze patiënten waren allen ernstig verminkt en hadden stompjes aan zowel handen als voeten. Je zag sommige patiënten speciale brillen dragen ter bescherming van hun geinfecteerde ogen. Patiënten lopen ook op speciale slippers of sandalen, ter voorkoming van het ontstaan of verergeren van zweren op de voetzolen.

Na het bezoek aan de kliniek in het algemene ziekenhuis, zijn we teruggereden naar het guesthouse, waar we voor de verandering een lunch met pasta kregen in plaats van het voor Bengalen gebruikelijke driemaal daagse rijst-kip-kerrie menu. Na de lunch hadden mijn vader en ik wat vrije tijd en zijn we samen de omgeving gaan herkennen. We liepen over het platteland en kwamen langs verscheidene dorpjes. Bij ieder dorpje (meestal bestaande uit een op één hand te tellen aantal onderkomens) trokken we al snel de aandacht en kwam steeds vrijwel het gehele dorp naar buiten gestroomd om te kijken wat er aan de hand was. De mensen waren allemaal erg nieuwsgierig naar ons en ze zullen dan ook vrijwel nooit touristen zien (die zo brutaal zijn zomaar hun dorp in te lopen). De mensen vond het prachtig om gefotografeerd te worden en poseerden dan ook maar al te graag met z’n allen voor de foto. We werden zelfs bij twee onderkomens uitgenodigd om een kijkje binnen te nemen, gevolg: we werden meteen op twee stoelen pal voor de televisie gedeponeerd. Blijkbaar verwachtten ze dat westerlingen als wij onze gebruikelijke televisie missen wanneer we een fantastisch indrukwekkende reis maken naar een land als Bangladesh. Een andere mogelijke verklaring is dat ze vol trots hun televisie aan ons wilden laten zien, aangezien het in een land als dit lang niet zo gebruikelijk is om een televisie in huis te hebbben. Inmiddels was in beide gevallen de vrijwel gehele dorpsbevolking verkast naar het éénkamer grote onderkomen waarin wij vertoefden, waardoor het een wel erg gezellige knusse boel werd daarbinnen.Telkens als we, na het nemen van iets te veel foto’s van poserende dorpsbewoners, besloten een dorp te verlaten, was er wel weer een groep achtervolgers die ons achtervolgden tijdens de tocht naar het volgende dorp. Meestal bestonden deze groepen uit giechelende kinderen die ons wel erg spannend vonden, maar opvallend was dat de laatste groep uitsluitend bestond uit bejaarde mannen.
Op een gegeven moment arriveerden we bij een dorpsschooltje, waar een leraar bezig was een klas vol jonge meisjes les te geven. Toen deze kinderen ontdekten dat er vreemdelingen buiten stonden, waren de kinderen echter niet meer bij de les te krijgen en had iedereen zijn nieuwgierige blik uitsluitend op het raam gericht. De leraar werd boos, begon te schreeuwen, liep naar de kinderen toe om persoonlijk hun hoofd op het schoolbord te richten en wierp me een alleszeggende blik toe. Het leek ons maar beter te vertrekken en zo liepen we verder, gevolg door onze vaste, steeds groter wordende, horde kinderen.

Momenteel zit ik in het huis van David, de man die ons gehele programma bij TLM begeleidt. We hebben net, hoe kan het ook anders, kip met rijst gegeten, met voor de verandering een ander sausje. Zojuist was de elektriciteit uitgevallen, maar ik ben hier echter al geheel aan gewend aangezien dit hier meerdere malen per dag gebeurd. Ik kijk dus nergens meer van op en aangezien de laptop wel even zonder stroom kan, kon ik gerust onderhand verder werken aan mijn blog. De kinderen spelen nu verstoppetje in huis, mijn vader zit z’n eigen appeltje te schillen en David moest plots met spoed naar de leprakliniek, omdat het niet goed ging met een patiënt. Niet erg vergelijkbaar met Nederland wanneer je wordt uitgenodigd voor een etentje.

Genoeg geschreven voor vandaag, ik ben benieuwd wat de dag van morgen zal brengen.

Liefs,

Daphne